12 Maja obchodzimy Europejski Dzień Walki z Czerniakiem
Uczniowie naszej szkoły po raz kolejny wzięli udział w krajowym programie edukacyjnym „Znamię! Znam je?”. Głównym celem programu jest upowszechnienie wiedzy z zakresu profilaktyki czerniaka. Pedagog specjalny Alicja Drelak przeprowadziła zajęcia w klasie 1.
W związku z przypadającym w dniu dzisiejszym Europejskim Dniem Walki z Czerniakiem przypominamy: Czerniak jest nowotworem złośliwym skóry. Wywodzi się z melanocytów, czyli komórek wytwarzających melaninę – barwnik, który sprawia, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem UV (np. słonecznym czy w solarium). Czerniak najczęściej pojawia się na skórze, ale występuje także na ustach, nosie czy gałce ocznej. Znamię może być nowe lub powstałe z już istniejącego znamienia pod wpływem słońca lub światła UV w solariach. Dla czerniaka charakterystyczny jest szybki wzrost i wczesne liczne przerzuty, trudne w leczeniu farmakologicznym. Zwykły pieprzyk może zmienić się w czerniaka w ciągu kilku miesięcy i rozwijać się w głąb skóry. Czerniak przedostając się do całego organizmu, może zająć kolejne organy, jak wątrobę, płuca czy mózg.
Ryzyko zachorowania
Czerniak może rozwinąć się u każdego. Polacy ze względu na jasną karnację skóry są w dużym stopniu narażeni na ten nowotwór. Szczególnie zagrożone zachorowaniem są osoby:
* o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach, licznych piegach;
* o dużej liczbie znamion barwnikowych, znamion w miejscach drażnienia;
* które doznały oparzeń słonecznych, zwłaszcza w dzieciństwie;
* słabo tolerujące słońce, opalające się z dużym trudem lub wcale;
* przebywające w pełnym słońcu dłużej niż godzinę dziennie;
* u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry;
* korzystające z solarium.
Profilaktyka czerniaka
Ze względu na to, że czerniaki rozwijają się na powierzchni skóry, są to najłatwiejsze do zdiagnozowania nowotwory. Kluczową kwestią jest szybkie i prawidłowe rozpoznanie czerniaka. Usunięcie czerniaka, gdy choroba nie jest zaawansowana, pozwala na wyleczenie niemal 100% chorych. Działanie lekarzy polega wówczas na wycięciu znamienia.
ABCDE czerniaka
Cechy charakterystyczne, które pomagają w rozpoznaniu czerniaka, określane są za pomocą kryteriów ABCDE:
A – asymetria, np. znamię „wylewające” się na jedną stronę
B – brzegi poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia
C – czerwony, czarny, niejednolity kolor
D – duży rozmiar, wielkość zmiany powyżej 6 mm
E – ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu
Wszystkie znamiona, narośla, pieprzyki, które kwalifikują się do jednego z punktów ABCDE lub budzą niepokój powinny zostać zbadane przez lekarza dermatologa lub chirurga-onkologa i w razie wątpliwości wycięte. Badanie przeprowadzane u specjalisty jest szybkie, bezbolesne i nieinwazyjne.
Jak zapobiegać czerniakowi?
* Nie dopuszczać do oparzenia skóry spowodowanego promieniowaniem UV: ograniczać ekspozycję na słońce, stosować nakrycia głowy i okulary z filtrem UV, chronić całe ciało kremem z odpowiednim filtrem.
* Nie korzystać z solariów.
* Kontrolować skórę całego ciała, a w przypadku zaobserwowania nowych znamion lub zmianie już istniejących, zgłosić się do dermatologa lub chirurga onkologa.
Źródło: https://www.gwiazdanadziei.pl/znamie-znam-je
